Het is tijd om dronken te zijn van deugd, van hashish of van wijn, het staat u vrij."
Baudelaire
Het meest verbreide roesmiddel op aarde is alcohol. Als je het regelmatig gebruikt, kan het een verslavend middel zijn, maar het feit dat de meeste mensen drinken en maar een klein percentage alcoholist wordt, wijst erop dat de mens in de loop van de afgelopen duizenden jaren geleerd heeft om met drank om te gaan. Toch is drank in omvang een groter maatschappelijk probleem dan drugs. Er zijn in Nederland veel meer alcoholisten dan drugsverslaafden. Drank is een van de belangrijkste oorzaken van dodelijke ongelukken in het verkeer en de eerste oorzaak van ruzies met dodelijke afloop in de familiesfeer en de vriendenkring.
Maar alcoholgebruik leidt pas in de laaste fasen tot agressie. Alcohol is vooral een oplosmiddel; zieleleed en spanningen worden tijdelijk verminderd of uitgewist zolang de roes duurt. Dat is de reden waarom de mens al duizenden jaren alcoholische dranken gebruikt. Drank helpt het leven draaglijk te maken en is daarom niet meer uit de samenleving weg te denken. In Mohammedaanse landen, waar alcohol streng verboden is, wordt ondanks de grote risico?s in vele kringen, van hoog tot laag, in het geheim sterke drank gebruikt. In Zweden, waar nauwelijks cafees zijn, waar een glas bier meer dan een tientje kost en waar drank in schaarse staatswinkels wordt verkocht, zie je overal dronkelappen.
Toen in de Verenigde Staten in de jaren twintig geprobeerd werd de verkoop van sterke drank te verbieden, de zogenaamde drooglegging (Prohibition Period) ontstond er een razendsnel groeiende illegale zwarte drankenmarkt. In die dagen werd het fundament gelegd voor de georganiseerde misdaad waar de wereld nu mee opgescheept zit. Toen de Prohibition werd opgeheven, zijn de gangsters die de verboden drankhandel in handen hadden zich gaan toeleggen op prostitutie, wapenhandel, drugs en allerlei soorten smokkel. De FBI, opgericht om de grote misdaad te bestrijden, werd jarenlang geleid door een directeur, Edgar G. Hoover, die in het geheim homosexueel was en verkleed als vrouw feestjes bezocht waar ook de mafia aanwezig was. Hoover heeft tot aan zijn dood verklaard dat er geen georganiseerde misdaad bestond. Tegenwoord wordt aangenomen dat hij door de mafia werd gechanteerd met compromitterende foto?s en daarom altijd zijn mond heeft gehouden.
Alcohol werkt dus vooral als oplosmiddel, als “ontremmer”. Een jongen die op de versiertoer gaat, drinkt eerst een paar glazen en een meisje met dezelfde bedoelingen doet hetzelfde. Maar het probleem met drank is dat het moeilijk is het gebruik binnen de perken te houden. Hoewel we ons generen voor openbare dronkenschap, overkomt dit iedereen die alcohol gebruikt wel eens, en sommigen vaker.
De omstandigheden waarin geconsumeerd wordt zijn belangrijk, evenals de omgeving waar het gebeurd en de mensen die erbij zijn. Op een warme dag valt een glas bier of wijn of sterke drank anders dan na een schaatstocht of een strandwandeling. Als je moe of hingerig bent, werkt drank anders dan bij een overvloedige maaltijd. Het maakt veel uit of we thuis drinken, in een cafe of in de open lucht. De Romeinen onderscheidden zeven stadia van alcoholvergiftiging. Het was de bedoeling dat je nooit verder ging dan het derde stadium, want dan slaan de voordelen van alcohol om in een vreselijk nadeel:
1. SPRAAKZAAMHEID Zonder dat we een borreltje op hebben, zeggen we niet zo gauw tegen een vreemde; “Wil jij iets van me drinken ?” Over de hele wereld gaan mensen aan het eind van de middag na hun werk naar een cafe of een bar om daar met bekenden of onbekenden een praatje te maken bij een glas bier, wijn of sterke drank. Waarschijnlijk is een glas drinken en even wat kletsen de meest verbreide vorm van ontspanning.
2. LOSHEID Als we eenmaal iets op hebben, komen we los. Plotseling blijken we barstenvol verhalen en interessante belevenissen te zitten, terwijl we normaal nogal geremd zijn. We tappen moppen, we zijn jolig, we zeggen dingen waar we later misschien spijt van hebben. We voelen ons verbroederd met het gezelschap waarin we ons bevinden en we hebben absoluut geen zin om naar huis te gaan. Daarom gaat fase 2 heel vaak over in fase 3. Anders volgt een lichte kater.
3. AANHALIGHEID Nog een glas of twee verder zijn we zo ontremd dat we ons erotisch opgewonden gaan voelen. We beginnen te flirten, zijn toegeeflijk en leggen contacten die we zonder drank niet aan zouden gaan. Tijdens het praten leggen we onze armen om de ander heen. Op party?s is dit de fase van promiscue contacten en pittige discussies. Flinke kater na afloop.
4. RUZIEACHTIGHEID De machofase, het kritieke stadium. Als je nu niet naar huis gaat, kom je in de problemen. Maar je blijft. Je hebt de pest in, omdat de dame met wie je flirtte het lokaal met een andere vent verlaat. Je ziet ook verderop een kerel met wie je op je werk een conflict hebt. Je drinkt nog een glas en plotseling krijg je zin om al die zeikers eens te laten weten hoe jij over hen en de hele bende denkt. In deze fase ontstaan dronkemansruzies en kruipen er automobilisten achter het stuur die niet meer zouden moeten rijden. Vrouwen gaan met mannen mee die ze niet kennen. Zware kater, nadorst, schuldgevoelens. Gevaar voor herhaling.
5. DUBBELE TONG Omdat ze in de kroeg van je willen, bieden ze je nog een glas aan, waarna jij begint over de ellende in de wereld en de baas die jou niet ziet zitten en je vrouw die jou niet ziet staan en die grote klapper die je had kunnen maken en die verrassing waar iedereen van zal opkijken als je de kans maar krijgt. Maar er is niemand die naar je luisterd, wat je niet eens in de gaten hebt. Dit gaat over de man die het sleutelgat niet meer kon vinden, op een bankje in het park in slaap viel en doodvroor. En ook de man die ?s morgens niet meer wist hoe de vrouw heette waarnaast hij wakker wordt. Zware kater, nadorst, geheugenverlies, schuldgevoelens, voornemens om beter te gaan leven.
6. STUPIDITEIT Je hebt zoveel op dat je niet meer weet wat je doet, wat je zegt, waar je bent. In deze fase word je, veel te laat, uit het cafe gezet. Lallend waggel je urinerend over straat. Er is een kans dat vernielingen aanricht, er is ook een kans dat je beroofd wordt, want dronkelappen zijn een gemakkelijke prooi voor straatrovers. In deze fase vinden verkrachtingen en berovingen, moord en doodslag plaats. Mocht je je onverhoopt achter het stuur bevinden, dan kan het een dodemansrit worden. Zware kater, nadorst, trillende handen, spijt, schuldgevoelens. Vaak zijn er problemen op te lossen, veroorzaakt tijdens de dronkeschap.
7. BEWUSTELOOSHEID Doorzuipen, zoals Russen, Finnen, Noren, Zweden, Ieren, cowboys, macho?s en alcoholisten dat doen. Kotsen. Blind van de drank omvallen. De volgende dag niet meer weten wat er gebeurd is. Trillen, beven, vreselijke nadorst. Geheugenverlies. Weinig spijt, wel de behoefte om meteen weer door te gaan, wat vaak ook gebeurt. Als je dit maar lang genoeg volhoudt, ontstaan lichamelijke verwaarlozing en geestelijke aftakeling, wat eindigt in een delirium tremens en/of de dood.
We zouden ons alcoholgebruik moeten beperken tot de eerste drie fases, maar dat lukt niet altijd. Veel jongeren drinken te vaak en te veel, al houdt dat meestal op als ze verkering krijgen. Medisch gezien lijkt het geen kwaad te kunnen om regelmatig een kleine hoeveelheid alcohol te drinken. Een paar glazen wijn zou, volgens onderzoekers die we serieus kunnen nemen, goed voor het hart en het bloed zijn. Drank wordt pas na flinke hoeveelheden en na regelmatig en langdurig gebruik, een probleem voor de gezondheid. Niet alleen het lichaam, en dan vooral de lever, kan worden aangetast, maar ook de geest. De akeligste vorm is wel het Syndroom van Korsakov, waarbij het geheugen en het denkvermogen uitgeschakeld raken. Dit kan al bij zeer jonge mensen optreden, bijvoorbeeld bij iemand die enkele jaren lang dagelijks twintig glazen bier drinkt. Zo iemand kan geestelijk op zijn twintigste een zombie zijn en pas op z?n tachtigste lichamelijk sterven.
Een van de oorzaken dat iemand dagelijks twintig glazen bier drinkt, is verveling. Het bestaan kan voor sommige mensen tergend saai en vervelend zijn. Er zijn plekken op deze aarde waar nooit iets gebeurt, er zijn mensen die nooit iets meemaken. Anderen zijn onzeker of verdrietig, somber of ongeinspireerd. Weer anderen voelen zich verlaten, eenzaam of overbodig. Wie in zo?n situatie verkeert, wendt zich vaak tot de fles omdat alcohol tijdelijk de zorgen en het leed doet vergeten. Zonder alcohol, binnen de eerste drie fases, zouden zij in de postmoderne samenleving niet kunnen functioneren.
Maar wie eens een vergaand psychonautisch experiment met zichzelf wil ondernemen in een periode waarin hij met entheogene middelen experimenteert, moet een tijd lang afzien van ieder alcoholgebruik. Het is interessant om dan je gedrag te observeren en het te vergelijken met perioden waarin je wel drinkt. Je zult zien dat je zonder drank (en zonder tabak) een veel gevoeliger waarnemer bent.
In het dagelijks leven ben je actiever, omdat je geen gifstoffen inneemt, maar ook innerlijk zul je sterkere belevenissen hebben. Daarom is het goed om twee of drie keer per jaar een alcoholvrije periode in te bouwen waarin je lichaam zich kan herstellen. Onder andere door af te vallen, want elk glas drank bevat een onnodige hoeveelheid calorieën. Als je in het begin ?s avonds een sterke behoefte voelt om naar de kroeg te gaan, kun je dat afzwakken door high te worden.
Wie aan de drank is geraakt en ontdekt dat hij niet kan stoppen, zal zwaardere middelen moeten gebruiken. Artsen geven dan soms kalmeringsmiddelen. Je kunt het echter ook psychonautisch proberen; Op de eerste dag neem je in de tijd waarin je anders in de kroeg zat ecstasy; de volgende avond ga je vroeg naar bed. De avond daarna neem je psilo of mescaline (zie aldaar), daarna weer een dag pauze. In de derde fase eet je een groot stuk zelfgebakken hasjtaart. Je hebt nu een week geen alcohol gedronken en je bent niet naar het cafe geweest. Kijk vervolgens een paar dagen aan hoe je er wat je cafeverslaving betreft voor staat. Als je nog steeds het gevoel hebt dat je naar de kroeg moet, herhaal je desnoods de hele procedure. Daarna zul je enige tijd nodig hebben om je ervaringen te verwerken.
Als je een paar weken niet hebt gedronken en de behoefte aan kroegbezoek is verdwenen, ga je je steeds lichter voelen. Wanneer je dan ook nog eens entheogene middelen gebruikt, ga je misschien denken dat je altijd high wilt blijven. Bereid je er maar op voor dat dat niet zal gebeuren, want dat houd je toch niet vol. Tenzij je iemand bent die zich kan onderwerpen aan een strikte zelfdicipline.
In de hedendaagse samenleving is het een betere strategie om soepel en flexibel te zijn en je aan de omstandigheden aan te passen. Voor velen is het niet mogelijk om een leven zonder alcohol te leiden, bijvoorbeeld omdat ze zich dan teveel afsluiten van hun dagelijkse omgeving. Weer anderen hebben af en toe een borrel nodig om te kunnen ontspannen. Een psychonaut kan dat oplossen door periodes waarin hij alcohol gebruikt (zij het met mate) af te wisselen met lange, alcoholvrije periodes, waarin wiet en entheogene middelen gebruikt. In december, als er veel feesten achter elkaar plaatsvinden, heeft het bijvoorbeeld geen zin om geheelonthouder te zijn Met al dat gesnoep en geslemp om je heen is het ook geen gunstige tijd om entheogene middelen te gebruiken. Je kunt dan beter wachten tot het nieuwe jaar en dan een tijd niet drinken, sober leven en psychonautische reizen maken. Cannabisten zijn meestal matige drinkers; psychonauten, die regelmatig entheogene middelen gebruiken, zijn vaak geheelonthouders . Maar voor de meeste mensen op aarde is alcohol de enige drug die hen ter beschikking staat om aan de dagelijkse sleur te ontsnappen.